Theo Ths. BS Hoàng Kỳ (Bệnh viện Đông y Hà Nội), nền nhiệt độ hạ thấp, rét đậm buốt giá đã tác động mạnh đến sức khỏe con người, đặc biệt là trẻ em và người già yếu, nhẹ thì cảm lạnh, nặng thì trúng gió, đột quỵ… và ho là chứng bệnh hay gặp, nhất là ho cấp, ho có đờm. Ở Việt Nam có nhiều vị thuốc để trị ho, dễ dùng, tùy hoàn cảnh, địa phương mà vận dụng. Khi bị ho người dân thường có 3 quan điểm:
1. Lựa chọn thuốc tây;
2. Dùng thuốc nam, thuốc bắc;
3. Không dùng gì mà... chờ tự khỏi.
Miền Bắc đang trong đợt rét đậm rét hại. Ảnh minh họa.
Và thực tế cũng có những mẹo chữa ho đơn giản với những nguyên liệu dễ tìm, an toàn, dễ sử dụng và hiệu quả với cả trẻ em và người lớn. Sau đây là mẹo chữa ho bằng những dược liệu rẻ tiền, hiệu quả:
Nguyên liệu:
- Ô mai mơ 6-8 quả (mơ muối là tốt nhất, mua ở siêu thị, các cửa hàng bán ô mai).
- Râu ngô 30-50g.
- Vỏ quít phơi khô sao vàng 15-20g (không có vỏ quít có thể dùng vỏ cam sao vàng).
Ô mai mơ, râu ngô, vỏ quít khô là bài thuốc trị ho rất tốt. Ảnh: BS Hoàng Kỳ.
Cách dùng:
Cho cả 3 vị trên vào nồi hoặc ấm (nếu là nồi đất, ấm đất càng tốt), đổ chừng 1200-1500ml nước đun tới sôi thì hạ lửa nhỏ đun tiếp tới khi còn khoảng 500ml là được.
Số nước này chia nhỏ nhiều lần để uống trong ngày và nên uống hết.
Bài thuốc trị ho này có thể dùng uống dài ngày.
Theo Đông y, ô mai có công dụng liễm phế cầm ho. Vỏ quít lý khí điều trung, táo thấp hóa đàm. Râu ngô bình can, lợi đàm tiêu thũng lợi tiểu. Về tổng thế, bài thuốc này vị thơm ngon, chua thanh dễ dùng, có tác dụng trị ho tiêu đờm, giải nhiệt, hạ sốt rất tốt cho cả trẻ em, người già, người thể trạng ốm yếu. Bài thuốc này cũng là một lựa chọn cho người bị ho do cảm cúm.
Quả cam nướng có tác dụng trị ho hiệu quả. Ảnh minh họa.
Cam nướng trị ho
Theo Lương y Quốc gia Phạm Anh Đào (nguyên bác sĩ Viện Y học cổ truyền Quân đội), cam nướng là bài thuốc chữa ho an toàn xưa nay có tác dụng cho cả người lớn và trẻ nhỏ. Vỏ cam khi nướng lên các chất trị bệnh đường hô hấp (long đờm, trị ho, cảm cúm…) phát huy được hết công dụng, ấm nóng làm dịu cơn ho, nhất là các chứng ho có đờm giảm rất nhanh. Loại cam nên dùng là cam ta (không nên dùng cam nhập khẩu, cam Tàu vì hiệu quả kém cam ta).
Nhưng lưu ý là những người mới phẫu thuật, người bị bệnh viêm xoang, viêm tai giữa, người bị mắc chứng đau dạ dày, người đang bị đói, sắp đi ngủ thì không nên ăn cam nướng vì sẽ ảnh hưởng tới đường tiêu hóa. Trẻ dưới 12 tháng tuổi cũng không nên dùng cam nướng.
Cách làm:
- 1 quả cam ta ngọt (loại cam đường), ngâm nước muối 20 phút cho sạch chất bẩn trên vỏ.
- Đem quả cam nướng trực tiếp trên lửa than (bếp gas đun nhỏ lửa), lật quả liên tục để không bị cháy vỏ. Nướng 10 phút thì lột vỏ, lấy ruột cam nóng đó vắt nước cho trẻ em uống, người lớn thì nên ăn nguyên múi sẽ tốt hơn.
Cam nướng chữa ho cấp
Cắt đầu quả cam, bỏ 1 thìa café muối vào đó đậy phần vỏ vừa cắt lại lên chóp. Nướng quả cam đó trong lò vi sóng 10 – 15 phút thì bóc vỏ ăn ngay cả vỏ cam, tép cam khi đang nóng ấm.
Người lớn ngày ăn 2 – 3 lần, mỗi lần 1 quả cam nướng. Trẻ em ăn 1/2 – 1/3 quả cam, ngày 2 lần. Trẻ chưa nhai được thì vắt nướng cam nướng cho uống sẽ giảm nhanh các cơn ho, giảm đờm, trị đau rát cổ họng.
Vỏ cam nướng trị ho đêm, tiêu đờm
Vỏ cam rửa sạch, ngâm với nước muối loãng, đem nướng trên bếp, ăn khi còn nóng. Nếu ho nặng có thể ăn 2-3 vỏ cam nướng sẽ ấm cổ, tốt họng, tiêu đờm, dứt cơn ho đêm.
Lưu ý là nướng cam phải chín đều thì hiệu quả trị ho mới tốt.